واکسن گارداسیل

واکسن گارداسیل چیست؟
واکسن گارداسیل (به انگلیسی Gardasil Vaccine) یکی از انواع واکسن HPV است که از مؤثرترین روش‌ها برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی در آقایان و خانم‌ها به حساب می‌آید. تزریق واکسن گارداسیل امکان ابتلا به زگیل تناسلی در بدن را کاهش می‌دهد و در نتیجه ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آن مانند سرطان دهانه رحم و سرطان مقعد به مقدار چشم‌گیری کاهش می‌یابند.

انواع واکسن گارداسیل
به طور کلی، دو نوع واکسن HPV تایید شده جهانی وجود دارد به نام گارداسیل و سرواریکس. همچنین واکسن گارداسیل نیز در دو نوع زیر ارائه می‌شود.
گارداسیل 4 ظرفیتی
واکسن گارداسیل 4 ظرفیتی آمریکایی، از ابتلا به 4 نوع از ویروس HPV شامل: 6، 11، 16 و 18 پیشگیری خواهد کرد.
گارداسیل 9 ظرفیتی
واکسن گارداسیل 9 ظرفیتی آمریکایی، از ابتلا به 9 نوع از ویروس HPV شامل: 6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52، 58 پیشگیری خواهد کرد.

واکسن گار داسیل اگر 2 دوز داشته باشد، به حجم 0.5 لیتر در هر دوز تزریق می‌شود. تزریق تمام دوزها در یک دوره 6 یا حداکثر 12 ماهه صورت می‌گیرد. اگر 3 دوز می‌خواهید تزریق کنید پس از تزریق دوز اول، زمان تزریق دوز دوم، 2 ماه پس از دوز اول و زمان تزریق دوز سوم، حداقل 6 ماه پس از تزریق دوز اول می‌باشد. اهمیت تزریق واکسن گارداسیل به اندازه‌ای بالاست که پزشکان توصیه می‌کنند حتی کودکانی که حداقل 9 سال سن هم دارند، واکسن گارداسیل را دریافت کنند.

تأثیرگذاری واکسن گارداسیل
هر سه واکسنی که معرفی شد به تأیید سازمان جهانی بهداشت رسیده و می‌توانند از اچ پی وی نوع 16 و 18 جلوگیری کنند. همین باعث می‌شود که احتمال ابتلا به انواع سرطان در اندام‌های تناسلی کاهش یابد. اما واکسن گارداسیل 9 ظرفیتی از انواع بیشتری از ویروس HPV پیشگیری می‌کند و درحال حاضر بهترین نوع واکسن HPV می‌باشد. همین باعث شده که ایالت متحده این واکسن را مورد استفاده قرار دهد.
واکسن گارداسیل برای زنان
گاهی لازم است بیشتر از 1 دوز از واکسن گارداسیل را دریافت کنید. برای مثال زنان می‌توانند با تزریق 3 دوز گارداسیل از ابتلا به سرطان دهان رحم، سرطان واژن و زگیل تناسلی زنان جلوگیری کنند. این تعداد دوز واکسن امکان مراقبت بدن در برابر انواع بیشتری از ویروس پاپیلومای انسانی را فراهم می‌کنند.
موارد دریافت واکسن گارداسیل در زنان عبارتند از:
بهترین زمان تزریق واکسن برای خانم‌ها از سن 9 تا 26 سال است.
تاثیرگذاری واکسن گارداسیل برای زنان از 9 تا 45 سال می‌باشد.
پیشنهاد پزشکان این است که خانم‌ها پیش از اولین تجربه مقاربت جنسی، واکسن را دریافت کرده باشند.
دریافت دوزهای باقی مانده واکسن بعد از تست پاپ اسمیر الزامی است.
البته نباید فراموش کرد که تزریق واکسن اچ پی وی برای پیشگیری از ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی است؛ اما برخی پزشکان به افراد مبتلا به HPV نیز واکسن گارداسیل را توصیه می‌کنند چراکه ممکن است روند درمانی را تسریع کند.
واکسن گارداسیل برای مردان
مردان هم برای اینکه به ویروس پاپیلومای انسانی مبتلا نشوند و از بیماری‌های مرتبط با آن مانند زگیل تناسلی مردان در امان باشند، باید واکسن گارداسیل را دریافت کنند. بهترین سن برای دریافت واکسن اچ پی وی در مردان 9 تا 21 سالگی است اما تا 45 سال نیز تاثیرگذاری خواهد داشت. البته درصورتی که مشکوک باشید می‌توانید ابتلا به اچ پی وی قبل از دریافت واکسن گارداسیل را مورد بررسی قرار دهید. در ضمن توجه به موارد منع تزریق واکسن الزامی است که در ادامه توضیح خواهیم داد.

تزریق واکسن گارداسیل بعد از ابتلا
افرادی که به ویروس HPV مبتلا هستند و یا زگیل تناسلی دارند، قبل از دریافت واکسن بهتر است با پزشک خود مشورت کنند. در افراد مبتلا، واکسن گارداسیل دو کارکرد خواهد داشت؛ در برخی موارد احتمالا روند درمان بیماری را تسریع خواهد کرد و از ابتلای فرد به سایر تایپ‌های ویروس HPV که به آنها مبتلا نشده است جلوگیری می‌کند. پس توصیه ما، اول مشورت با پزشک خود و سپس اقدام به تزریق گارداسیل با دوزهای اعلامی از طرف پزشک است. معمولا افراد مبتلا نیاز به تزریق سه دوز گارداسیل دارند.
تعداد دوز واکسن گارداسیل در هر سن
به گفته پروفسور حسین کیوانی، متخصص ویروس شناس، طبق تحقیقات انجام شده جدید توسط سازمان جهانی بهداشت تعداد دوزهای تزریقی واکسن گارداسیل برای هر فرد متفاوت خواهد بود. می‌توان برای هر سن تعداد دوزهای زیر را درنظر گرفت(1).

سن تزریق واکسن گارداسیل                    تعداد دوز
از 9 تا 15 سالگی                                    2 دوز گارداسیل
از 15 تا 21 سالگی                            3 دوز گارداسیل
بعد از 21 سالگی                                    2 دوز گارداسیل

مزایای واکسن گارداسیل
مزایای تزریق واکسن گارداسیل آمریکایی بسیار بیشتر از عدم تزریق آن است. به صورت خلاصه این مزایا را مجدد ذکر می‌کنیم:
احتمال ابتلا به تایپ‌های ویروسی موجود در واکسن، بسیار نادر است.
در افرادی که به HPV مبتلا هستند، احتمال عفونت مجدد این بیماری با تایپ‌های مشابه وجود دارد که با تزریق گارداسیل می‌توان از آن جلوگیری کرد.
تزریق واکسن گارداسیل در افراد مبتلا به HPV خطری ایجاد نخواهد کرد.
افرادی که دچار ضایعات ناشی از این بیماری از جمله زگیل تناسلی هستند احتمالا از تزریق این واکسن سود خواهند برد. (ذکر مجدد این نکته ضروری است که واکسن، خاصیت درمانی قطعی ندارد.)
تزریق واکسن گارداسیل در افراد مبتلا، می‌توان مقداری ریسک انتقال بیماری به سایرین را کاهش دهد. (البته که شما باید در صورتی که مبتلا هستید از انجام رابطه جنسی با سایر افراد در معرض بیماری و واکسینه نشده خودداری نمائید.)
نکات قبل از تزریق واکسن گارداسیل
سابقه فرد متقاضی تزریق واکسن گارداسیل بررسی شود و هرگونه آلرژی و حساسیت فرد به سایر واکسن‌ها چک شود. به گفته دکتر کیوانی، متخصص ویروس شناس، برای افراد 9 تا 15 ساله دو دوز واکسن، برای افراد 15 تا 21 سال سه دوز و برای افراد بیش از 21 سال تزریق دو دوز گارداسیل کفایت خواهد کرد.
مراقبت بعد از واکسن گارداسیل
بعد از واکسن گارداسیل نیاز به مراقبت خاصی نیست اما می‌توانید موارد زیر را انجام دهید:
15 دقیقه بعد از تزریق بنشینید و حرکت نداشته باشید
برای کاهش عوارض ناشی از واکسن مانند تب و بدن‌درد از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن استفاده کنید
برای کاهش تورم و درد بازو می‌توانید از کمپرس سرد روی محل تزریق استفاده نمائید
بعد از تزریق واکسن از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید و با دست خود چیزهای سنگین بلند نکنید.
محل و نحوه تزریق واکسن گارداسیل
واکسن گارداسیل، به صورت عضلانی و در قسمت فوقانی بازو، عضلات سرشانه و یا در قسمت بالای ران تزریق می‌شود؛ بهترین نحوه تزریق آمپول واکسن گارداسیل، تزریق به بازوی غیر غالب شما است. به طور مثال، اگر چپ دست هستید، واکسن گارداسیل را به بازوی دست راست خود تزریق کنید.
عوارض تزریق واکسن گارداسیل
واکسن گارداسیل نیز مانند سایر واکسن‌ها عوارض جانبی مختلفی دارد. این عوارض در دو گروه شایع و عوارض نادر دسته‌بندی می‌شوند. عوارض شایع تزریق واکسن گارداسیل شامل موارد زیر است:
تب
سرگیجه
حالت تهوع
استفراغ
غش
خارش، قرمزی و تورم محل تزریق
درد خفیف
در موارد نادر ممکن است پس از تزریق علائم زیر را مشاهده کنید، که درصورت ادامه‌دار بودن این علائم پس از 48 ساعت حتما با پزشک خود مشورت کنید:
سردرد
درد مفصلی
درد عضلانی
خستگی، ضعف و بی حالی
حساسیت و واکنش آلرژیک شدید
تورم غدد
سندرم گیلن باره
نکته مهمی را باید در نظر داشته باشید. از آنجا که احتمال غش کردن در افراد بعد از تزریق واکسن وجود دارد، بهتر است که حداقل 15 دقیقه پس از تزریق تحت نظر قرار گیرند و بعد، محل تزریق واکسن گارداسیل را ترک نمایند.

بهترین زمان برای تزریق واکسن گارداسیل
بهترین زمان تزریق واکسن گارداسیل برای مردان و زنان، پیش از شروع روابط جنسی است، اما از 9 تا 45 سال نیز موثر است. در واقع این واکسن زمانی بهترین عملکرد خود را دارد که مرد و زن در معرض این ویروس قرار نگرفته باشند. در صورتی که افراد تجربه رابطه جنسی را داشته باشند، گزینه مناسب، انجام یک چکاپ (آزمایش مقاربتی) است. در صورتی که نتایج آزمایش، سلامت افراد را نشان دهند، با توجه به موارد منع تزریق واکسن گارداسیل، باید در اسرع وقت به دریافت دوزهای مختلف آن اقدام کرد.
موارد منع تزریق واکسن گارداسیل
اگرچه واکسن اچ پی وی برای جلوگیری از ابتلا به انواع زگیل و بیماری‌های مرتبط با آن مفید است، اما همچون بسیاری از داروها، استفاده از آن برای گروهی از مردم ممنوع است. زنان باردار، کودکانی که بیماری‌های خفیف دارند، افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی و افراد حساس به پلی ساکارید 80، آلومینیوم هیدروکسی، فسفات، سولفات و مخمرهای قارچی نباید این واکسن را دریافت کنند.
نکته مهمی را نباید فراموش کرد و آن هم این است که افرادی که بعد از تزریق دوز اول یا دوم واکسن با واکنش‌های آلرژیک مواجه شده‌اند، نباید نسبت به دریافت دوزهای بعدی اقدام کنند.

واکسن گارداسیل در بارداری
آیا می‌توان واکسن گارداسیل در دوران بارداری تزریق کرد؟ آمپول گارداسیل نباید در دوران بارداری تزریق شود. اگر در زمان فاصله تزریق دوزهای واکسن HPV باردار شدید، ادامه تزریق دوزهای بعدی را متوقف کنید و نگران تاخیر در تزریق واکسن نباشید. پس از زایمان و در زمان شیردهی، می‌توانید دوزهای یادآور واکسن گارداسیل را دریافت کنید.
آیا تزریق واکسن بارداری باعث ناباروری می‌شود؟
این یکی از باورهای غلط در مورد واکسن گارداسیل است. هیچ مطالعه یا پژوهشی نشان نداده که تزریق این واکسن بر توانایی باروری تاثیر داشته باشد. بنابراین واکسن گارداسیل و ناباروری ربطی به یکدیگر ندارند.
آیا بعد از تزریق واکسن گارداسیل می‌شود رابطه جنسی داشت؟
بهتر است تا بعد از تزریق تمام دوزهای واکسن گارداسیل برای رابطه جنسی صبر کنید. اگر مبتلا به انواعی از ویروس بوده‌اید و ضایعه دارید، باید ابتدا ضایعات را با روش‌های درمانی برطرف کنید تا احتمال انتقال به پارتنر جنسی شما کاهش یابد. پس از رفع ضایعه رابطه جنسی بلامانع است.

واکسن گارداسیل ایرانی
واکسن گارداسیل ایرانی یا واکسن پایپلوگارد، اولین واکسن اچ پی وی ساخت دانشمندان کشور عزیزمان ایران است. این واکسن 2 ظرفیتی است و از دو نوع 16 و 18 HPV پیشگیری می‌کند. با توجه به اینکه گارداسیل آمریکایی 4 ظرفیتی و 9 ظرفیتی است و تایپ‌های بیشتری از HPV را پوشش می‌دهد گزینه مناسب‌تری خواهد بود.
سایر راه های جلوگیری از HPV
به طور کلی، بهترین راه جلوگیری از HPV، تزریق واکسن اچ پی وی است. اما سایر روش‌هایی که می‌تواند از ابتلا به اچ پی وی جلوگیری کند شامل:

رابطه جنسی محافظت شده: استفاده از کاندوم و سایر محافظت کننده‌ها حین رابطه جنسی می‌تواند تا حدودی از احتمال ابتلا به HPV کاهش دهد.
آزمایشات دوره‌ای: انجام معاینه لگن، تست پاپ اسمیر و سایر آزمایش‌های مقاربتی به صورت دوره‌ای، می‌تواند هر تغییر غیرطبیعی در سلول‌های رحم را تشخیص دهد.
رژیم غذایی سالم: طبق برخی تحقیقات، ثابت شده است که مصرف مواد مغذی و فولیک اسید می‌تواند به مقاومت بدن در مقابل این ویروس اضافه کند.
داشتن تنها یک پارتنر جنسی و یا به حداقل رساندن تعداد شریک جنسی
واکسن گارداسیل با چه داروهایی تداخل دارد؟
واکسن گارداسیل ممکن است با این داروها تداخل داشته باشد و باید پیش از تزریق با پزشک مشورت کنید:
داروهای استروئیدی
داروهای شیمی درمانی
داروهای اختلالات خودایمنی، درمان روماتوئید و آرتریت
داروهای تجویز شده برای پیوند اعضا
جمع بندی
واکسن گاردا سیل یا واکسن HPV یکی از مؤثرترین روش‌ها برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی به حساب می‌آید.
سه نوع واکسن اصلی اچ پی وی با نام‌های گارداسیل، گارداسیل 9 و سرواریکس شناخته می‌شوند. هر سه واکسن به تأیید سازمان بهداشت جهانی رسیده اند اما گارداسیل 9 قدرت بیشتری دارد.
بهتر است که زنان در بازه سنی 9 تا 26 سال و مردان 9 تا 21 سال واکسن را دریافت کنند.
بهترین زمان تزریق واکسن پیش از شروع اولین تجربه رابطه جنسی است. زیرا فرد تحت خطر ابتلا به ویروس اچ پی وی وجود ندارد.
عوارض جانبی تزریق آمپول گارداسیل شامل حالت تهوع، سرگیجه، تورم، قرمزی و خارش جای واکسن و غش کردن می‌شوند که ممکن است در همه افراد هم رخ ندهد.